Często zadawane pytania

1. Kto może dochodzić swoich praw w sądzie?

Kredytobiorcy są uprawnieni do dochodzenia roszczeń pieniężnych od banków stosujących niedozwolone klauzule w umowach o kredyt indeksowany lub denominowany do waluty CHF (tzw. kredyty frankowe).
Występowanie z roszczeniami na drogę sądową jest uzasadnione z uwagi na niedozwolony charakter postanowień umownych, na podstawie których banki mają możliwość ustalenia w sposób jednostronny wysokości zobowiązania kredytobiorcy (np. ustalanie kursu CHF na podstawie tabeli tworzonej przez bank), co niewątpliwie narusza zasadę równowagi kontraktowej stron.

2. Czym sa klauzule niedozwolone?

Są to klauzule nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem, które określają jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. Klauzule niedozwolone zwane są inaczej abuzywnymi.

3. Jakie klauzule niedozwolone stosowały banki w umowach kredytowych?

Niedozwolone postanowienia dotyczyły najczęściej zapisów odnoszących się do sposobu przeliczania kursu waluty przy wypłacie kredytu oraz jego spłacie w odniesieniu do kursu franka ustalonego w tabeli banku. Kredytobiorca przy tak skonstruowanym zapisie nie miał wiedzy jakie są metody i wskaźniki przy ustalaniu kursu w tabeli bankowej. Bank mógł w dowolny i niczym nieograniczony sposób kształtować kurs, którego wysokość miała wpływ na wysokość raty i zadłużenia.

4. Czym różni się kredyt denominowany od indeksowanego?

W kredycie indeksowanym, kwota zobowiązania i waluta kredytu określone są w umowie w walucie polskiej. Kredyt jest wypłacany w walucie polskiej jednak na dzień wypłaty kredytu zobowiązanie przeliczane jest na CHF, po bieżącym kursie wymiany tej waluty i kwota wyrażona w walucie obcej stanowi podstawę do wyliczenia rat kapitałowych i odsetkowych wskazanych w harmonogramie.

W przypadku kredytu denominowanego kwota zobowiązania i waluta kredytu określone są na umowie w walucie obcej, zostaje on jednak wypłacony w walucie krajowej po przeliczeniu bieżącym kursem wymiany z dnia wypłat, natomiast harmonogram spłat jest przedstawiony w walucie obcej, jednak spłata rat dokonywana jest w złotówkach, po bieżącym kursie wymiany.

5. Co można uzyskać w sądzie? Czym różni się ofrankowanie od unieważnienia umowy?

Aktualnie w orzecznictwie można spotkać się z dwoma typami rozstrzygnięć – tzw. „odfrankowieniem umowy” albo jej unieważnienie w całości/

Ofrankowanie polega na przyjęciu, że kredyt ”został udzielony w złotówkach” – bez przeliczania na CHF oraz niekorzystnych różnic kursowych, w pozostałym zakresie rozliczenie umowy kredytowej odbywa się w oparciu o parametry ustalone w pierwotnie zawartej umowie kredytowej (marżę, oprocentowanie itp., w szczególności na bazie LIBOR). Ponadto dochodzi się zwrotu nienależnie uiszczonych świadczeń – „nadpłaconych rat”. Kredytobiorca spłaca dalej kredyt jako złotówkowy, który jest oprocentowany tak jak kredyt zaciągnięty we franku szwajcarskim.

W przypadku, gdy sąd orzeknie nieważność umowy kredytowej kredytobiorca jest zobowiązany do zwrotu samego kapitału kredytu (tj. kwoty otrzymanej na podstawie zawartej umowy kredytowej, jednak bez odsetek, opłat, różnic kursowych oraz podwyżek wynikających z indeksacji), pomniejszonego o dotychczas uiszczone kwoty (raty i inne opłaty)

6. Czy spłata rat kredytu bezpośrednio w CHF (po tzw. ustawie antyspreadowej) jest utrudnieniem w procesie?

Nie. Ważność umowy ocenia się na dzień jej zawarcia, tak że późniejsze zmiany umowy (w tym podpisanie aneksu umożliwiającego spłatę rat kredytu bezpośrednio w walucie indeksacji) nie mają znaczenia i nie stanowią problemu z punktu widzenia postępowania sądowego.

7. Jaki wpływ na moje roszczenia ma przedawnienie?

Upływ terminu przedawnienia może spowodować, że bank będzie mógł uchylić się od zapłaty części roszczeń majątkowych konsumenta.

W przypadku stwierdzenia stosowania przez bank klauzul niedozwolonych, dziesięcioletni termin przedawnienia roszczeń o zwrot dokonanej nadpłaty lub całej raty rozpoczyna się od dat płatności poszczególnych rat (przedawniają się raty zapłacone ponad 10 lat temu).

Aby skutecznie przerwać bieg przedawnienia należy dokonać czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania sprawy. W praktyce najczęściej składa się pozew lub wniosek o zawezwanie do próby ugodowej;

8. Czego dotyczy wyrok TSUE z dnia 3 października 2019 r.?

W odpowiedzi na pytania prejudycjalne skierowane przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie Państwa Dziubaków Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok w dniu 3 października 2019 r. Trybunał w odpowiedzi na zadane pytania, wskazał jak podchodzić do rozpatrywania spraw frankowych przez sądy krajowe.

W przypadku uznania przez sąd krajowy, że klauzule indeksacyjne dotyczą świadczenia głównego i bez nich umowa nie może być w dalszej części wykonywana, sąd powinien stwierdzić nieważność umowy. Ponadto, Trybunał wskazał, że sąd krajowy nie może zastępować niedozwolonych postanowień innymi postanowieniami, np. średnim NBP, gdyż brak jest podstaw prawnych do takich działań. Ponadto, jeżeli wolą kredytobiorcy w sporze z bankiem byłoby unieważnienie umowy a nie jej „odfrankowienie”, sąd powinien uwzględnić w tym zakresie jego wolę.

9. Czy bank może skutecznie dochodzic "wynagrodzenia za korzystanie z kapitalu"?

W opinii przedstawicieli doktryny w polskim i unijnym porządku prawnym brak jest podstawy prawnej do wysuwania przez banki tego typu roszczenia. Ponadto, zgodnie z prawem ochrony konsumenta, banki nie powinny czerpać korzyści ze swoich nieuczciwych praktyk, a więc przyznanie im prawa do takiego wynagrodzenia byłoby sprzeczne z Dyrektywą 93/13/EWG.

Umów się na bezpłatną konsultację

Ta strona korzysta z plików cookie, aby zapewnić najlepszą jakość korzystania z naszej witryny.

Odfrankowienie Kancelaria Prawna